Atilla Aytekin, mede-eigenaar Triodor Software
‘Vooruit betalen is het stomste wat je kan doen’
“Ik ben in 1995 afgestudeerd als econoom in Tilburg. Daarna ging ik in dienst bij Baan Software. Het bedrijf groeide hard in die jaren. In Istanboel zette ik Baan Turkije op. Nadat ik in 1999 weer terugkwam in Nederland, ging ik in 2001 failliet. Het is de zwaarste periode in mijn leven geweest, maar alles wat ik nu heb, dank ik aan het faillissement.
We hebben 150 mensen in dienst. Daarvan werken er 110 in Turkije. Het ontwerpen van de software gebeurt daar. In Nederland doen we alleen de marketing en de productontwikkeling. In Turkije heerst nog eagerness, mensen willen vooruit en hebben ambitie. Er zijn betere software-engineers dan in Nederland. En de kosten liggen maar liefst eenderde lager. Ik denk weleens dat we het in Nederland een beetje te goed hebben.
Wat je nooit moet doen als je zaken doet met een Turks bedrijf? Vooruit betalen, haha. Nee, echt. Dat is het stomste wat je kan doen. En regel alles netjes via de bankrekening van het bedrijf, ook al dringt iemand aan op contante betaling of een storting op zijn privérekening.
En de gastheer afkappen als hij aan het vertellen is, al is het maar subtiel, getuigt van gebrek aan respect. Een ontmoeting is als een dans en de gastheer leidt die dans. Die man wil jou leren kennen, wil weten wat hij aan je heeft. Daarom praat hij zo lang over koetjes en kalfjes. In Nederland zijn verhoudingen veel sterker geformaliseerd dan in Turkije. Betaalt de klant niet, dan ga je naar een incassobureau. In Turkije heb je die niet, dus komt het veel sterker op vertrouwen aan.
Wat moet je vooral wel doen? Kleine cadeautjes meenemen! Al zijn het een paar klompjes of een stukje kaas. De waarde doet er niet toe. Het gaat erom dat je aan hem hebt gedacht, dat is een blijk van respect. Kleine geschenken en persoonlijke gesprekken zijn de smeerolie van het zakenleven.”
Gerrit Lichtenberg, eigenaar Bergen Fine Art Logistics & Bergen International Movers.
‘Hoe verder naar het oosten, hoe omzichtiger er wordt gesproken’
“Ik heb al dertig jaar een verhuisbedrijf hier in Istanboel en ben al sinds 1965 weg uit Nederland, maar ik voel me nog steeds een Nederlander. Een Turk word je nooit en zo voel ik het zelf ook. Ik doe ook zaken als een Nederlander: recht door zee, direct. Als je me vraagt wat ik niet leuk vind aan de Turkse manier van zakendoen, kan ik genoeg zaken opnoemen. Maar weg ga ik niet. Mijn vrouw is Turkse, mijn kinderen zijn hier opgegroeid. En ik heb een bloeiend bedrijf.
We zijn gespecialiseerd in bijzondere verhuizingen. De grote expositie van Turkse cultuurschatten in De Nieuwe Kerk in Amsterdam, zes jaar geleden, hebben wij gedaan. Toen ik begon waren we hier uniek, maar Turkije heeft zich enorm ontwikkeld. Economisch is het moderner geworden, politiek gaat het de oosterse kant op.
Turken zijn heel lieve mensen, warm, gastvrij en hartelijk. Maar ze zijn erg gevoelig voor hun eer. Ik mijd onderwerpen als cultuur en politiek altijd zoveel mogelijk. Iets wordt snel als kritiek opgevat. Wij Nederlanders zijn recht voor z’n raap. Daarmee moet je hier oppassen. Hoe verder naar het oosten, hoe omzichtiger er wordt gesproken. Lang gesproken ook. Zit je bij een meeting, zijn er na drie uur pas twee agendapunten afgewerkt. Na zo’n dag vraag ik me af: wat heb ik nou gedaan vandaag, behalve geklets aangehoord? Maar je went eraan. Fouten bekennen, ook een probleem. Nooit is het iemands schuld. Incassobureaus zijn er niet en rechtszaken duren makkelijk zes jaar. Dan ga je soms het schip in, pech gehad.
Misschien juist daarom waarderen onze klanten mijn recht voor z’n raap-houding. Eerst moeten ze er een beetje aan wennen, maar als je hier je woord houdt en fouten bekent, wordt dat enorm gewaardeerd. Juist omdat het vrij zeldzaam is, misschien.”
Typisch Turks…
Gevoel voor eer en hiërarchie zit diepgeworteld in de Turkse cultuur. Houd daar rekening mee. Turken zijn vaak hartelijk maar bij het zakendoen zijn ze een stuk formeler dan wij gewend zijn. Praat niet zomaar over koetjes en kalfjes. Vermijd gewaagde grappen en politieke en religieuze onderwerpen.
Meer informatie:
Meer weten over de Turkse zakencultuur? Neem dan contact op met onze marktadviseur Turkije: (088) 602 88 44, turkije@info.agentschapnl.nl, www.agentschapnl.nl/turkije
Tekst: Arnoud Veilbrief
Bron: Buitenlandse Markten 2010
Bron: http://www.evd.nl/zoeken/showbouwsteen.asp?bstnum=292214&location=/mediatheek/bm/
