Turkije is één van de groeilanden waarin beleggers sterk geïnteresseerd zijn. We hebben dan ook de belangrijkste economische gegevens van het land geanalyseerd.
Geproduceerde rijkdom, buitenlandse handel en inflatie
De Turkse economie werd zeer zwaar getroffen door de wereldwijde financiële crisis. Zo is het jaarinkomen van Turkije met 4,7% gedaald in 2009, wat in schril contrast staat met de gemiddelde jaarlijkse groei van 6% in de periode van 2004 tot 2008. In 2010 leefde de Turkse economie terug op.
Deze opleving is te danken aan een toename van de binnenlandse vraag, vooral als gevolg van de bedrijfsinvesteringen. Ook de buitenlandse rechtstreekse investeringen en het toegenomen ondernemersvertrouwen zwengelden de groei aan. In 2010 is de consumptie van de gezinnen en de overheid met respectievelijk 6,8 en 5,5 % gestegen. Naar verwachting zullen de gezinsbestedingen in 2011 met 4,5% toenemen.
De Turkse regering heeft de groeiprognoses sterk opgetrokken, in 2010 tot 6,8% (tegenover oorspronkelijk 3,5%) en in 2011 tot 4,5% (tegenover oorspronkelijk 4,0%). In het derde kwartaal van 2010 wezen verschillende economische indicatoren echter op een groeivertraging. Enerzijds boekte de industriële productie maar weinig vooruitgang in vergelijking met vorig kwartaal en kwam ze uit op haar laagste peil sinds het herstel van de groei. Anderzijds is de werkloosheid niet meer verder gedaald.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) geven aan dat de Turkse economie nog altijd verschillende zwakke punten heeft: onvoldoende flexibele arbeidsmarkt, te lage spaarquote en omvang van de ondergrondse economie.
In oktober verslechterde het handelstekort door de bruuske stijging van de invoer. Volgens de prognoses van de Europese Commissie zal het tekort op de lopende betalingsbalans toenemen en voor heel 2010 op 5,5% van het bruto binnenlands product (bbp) uitkomen, waarna het in 2011-2012 waarschijnlijk nog wat zal uitdiepen (-6,6%). Cijfers die tot voorzichtigheid aanmanen …
Hoewel de werkloosheid in januari 2010 nog op 14,5% uitkwam, viel ze in augustus 2010 terug tot 11,4% – ondanks een gevoelige stijging van de actieve bevolking. De regering bevestigt dat de vermoedelijke werkloosheidsgraad in 2011 gemiddeld 12,2% zal bedragen.
In oktober 2009 zakte de inflatie tot 5,1%, haar laagste peil in 39 jaar. Ook al kon de sterke Turkse lira de inflatie midden 2010 ietwat afremmen, toch is ze de afgelopen maanden opnieuw beginnen stijgen – vooral door de voedings- en energieprijzen. Het inflatiecijfer voor de voorbije twaalf maanden komt dan ook uit op 8,6%, veel hoger dan de doelstelling van 6,5% van de centrale bank. De gezagsdragers maken er zich niet al te veel zorgen over, omdat de inflatie – zonder de prijzen voor voedingswaren en energie – in oktober is blijven afnemen tot 2,5%.
Overheidsfinanciën
Door de plotse daling van de overheidsinkomsten als gevolg van de economische krimp in 2009 klom het begrotingstekort in de loop van dit jaar tot 5,5% van het bbp. Maar dankzij de sterker dan verwachte groei en de stijging van de indirecte belastingen sinds januari zijn de overheidsinkomsten de eerste acht maanden van 2010 met 20% gestegen in vergelijking met dezelfde periode in 2009.
Dankzij uitzonderlijke inspanningen qua monetaire versoepeling kon de factuur worden verlaagd. Samen met een reeks andere bezuinigingsmaatregelen konden die initiatieven de stijging van de overheidsuitgaven beperken.
Het resultaat was dat de overheidsschuld na acht maanden nog 54,1% van het bbp bedroeg. Dexia Research verwacht dat het begrotingstekort voor het hele jaar 2010 kan worden teruggebracht tot ongeveer 4,0% van het bbp. De verhouding tussen de uitstaande schuld en het bbp eind 2010 kan dan op 43% uitkomen tegenover 45,4% eind 2009.
In haar economisch plan (ter voorbereiding van de Turkse kandidatuur voor de toetreding tot de EU) houdt de Turkse overheid voor 2011 rekening met een overheidstekort van 3,5% van het bbp. In 2012 wil ze dat terugbrengen tot 2,7% van het bbp. Het grootste deel van die verbetering moet komen van een vermindering van de overheidsuitgaven en een daling van de interestlasten.
Rating
Begin oktober verhoogde Moody’s de vooruitzichten voor deTurkse schuld van ‘stabiel’ naar ‘positief’. We verwachten dat de kredietrating verder zal verbeteren en binnen een termijn van twaalf maanden naar ‘investment grade’ zal gaan.
Besluit
De groeiverwachtingen voor Turkije zijn bijzonder goed. Ook al kampt het land met een hoge werkloosheidsgraad, toch kunnen de toenemende consumptiebestedingen en de investeringen de activiteit aanzwengelen. Het grote tekort op de betalingsbalans blijft wel een niet te onderschatten aandachtspunt.
Bron: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20110223_105
