Toen de Turkse ambassadeur in de VS de deuren van de Turkse ambassade opende voor zwarte jazzmuzikanten, bevond Turkije zich midden in de Amerikaanse ras discussies.
Op dit punt in de Amerikaanse geschiedenis was de segregatie in volle gang en mochten zwarte Amerikanen niet naar alleen witte restaurants gaan en mochten ze alleen achterin openbare bussen zitten.
In 1934, toen Munir Ertegun zijn taak in de VS op zich nam als ambassadeur van Turkije, was Washington DC ook een hub voor jazzmuziek in het land. Daarnaast waren de zonen van Ertegun, Ahmet en Nesuhi, grote fans van het genre.
Als gevolg van de open-door diplomatie van Turkije vonden er jazzconcerten plaats in de Turkse ambassade waar zwart-witte zangers samenkwamen en zongen. Van Duke Ellington, Joe Marsala, Henry Allen, Adele Girar en Zutty Singleton tot Max Kaminsky en Tommy Potter zouden optreden tijdens concerten georganiseerd door de twee zonen van Ertegun.
Het incident had een enorme impact in de VS en sommigen vierden het Turkse beleid terwijl velen het veroordeelden, waaronder Amerikaanse politici.
Destijds werd het zwarten en blanken afgekeurd om zich te mengen en sommige senatoren uit de zuidelijke VS vroegen Munir Ertegun hoe hij dergelijke evenementen kon organiseren.
Ertegun antwoordde: “We nemen onze gasten mee vanaf de voordeur, wie ze ook zijn, en we zouden u ook graag ontvangen als u besluit onze gasten te worden.”
Zijn zoon Ahmet legde verder uit: “We hadden veel zwarte vrienden in Washington en we mochten niet samen naar de bioscoop, theater of restaurant gaan. Zelfs samen uitstappen was bijna onmogelijk. Zodanig dat ik Duke Ellington, geniale muzikant van zijn tijd, niet mee uit eten kon nemen. Het was de situatie en we hebben het niet geaccepteerd. ‘
De andere zoon van Ertegun, Nesuhi, verklaarde dat niemand zich kon voorstellen wat er op dat moment in de VS gebeurde in termen van discriminatie en racisme.
“Daarom organiseerden we concerten, Jazz was ons wapen voor sociale activiteiten” voegde hij eraan toe.
Uiteindelijk kregen de gebeurtenissen een eigen leven buiten de grenzen van het Turkse ambassadegebouw.
In 1943 organiseerden Ahmet en Nesuhi een concert in het Jewish Society Centre in de hoofdstad. Zwart-witte jazzmuzikanten kwamen samen, een evenement dat de aandacht trok van de media die zeiden dat twee Turkse moslimbroeders de meningen in Washington D.C. verdeelden door zwarten, blanke christenen en joden in een concert te mengen.
De geboorte van een label
Munir Ertegun werd in 1944 benoemd tot decaan van het diplomatieke korps – een titel die werd toegekend aan een lid van het diplomatieke korps dat het langst in een land heeft gediend – tot aan zijn dood door een hartaanval in hetzelfde jaar.
Zijn zonen bleven in de VS en in 1947 richtte Ahmet samen met Herb Abramson in New York City Atlantic Records op. Het label veranderde de Amerikaanse muziekgeschiedenis, en inderdaad een van de unieke en belangrijkste verkoopargumenten van het merk voor zwarte artiesten, waren de concerten die werden gehouden binnen de Turkse ambassade. Nesuhi trad op als producer en executive voor het label.
Het was geen kleine aangelegenheid. Atco en Cotillion waren dochterlabels en Clarion was de budgetversie. Atlantic ging verder met het opnemen van ritme en blues, jazz, blues, country en western, rock and roll, gospel en comedy.
Het bedrijf is nog steeds actief als onderdeel van Time-Warner, een van de weinige onafhankelijke platenmaatschappijen die sinds de jaren veertig is blijven bestaan. Het heeft een groot aandeel in de muziekmarkt van de wereld.
Het verhaal van de Turkse ambassade die haar deuren opent voor zwarte muzikanten is een les over hoe solidariteit een tastbare impact kan hebben op de geschiedenis. Het is zeer waarschijnlijk dat een groot aantal kunstenaars dat de ambassade binnenging om te pronken met hun talenten, anders nooit zou zijn ontdekt.
De oprichting van Atlantic Records toont de mogelijkheid om buiten de conventies van een tijd te opereren. Uiteindelijk is het een succesverhaal in het licht van de zware rassenonderdrukking.
Toen Ahmet Ertegun in 2006 overleed, was hij een van de meest prominente muziekfiguren van zijn tijd. Voorafgaand aan zijn dood, zei Ertegun; “De wortels van populaire muziek komen allemaal van zwarte muziek, van jazz.”
“Als ik zelfs maar een kleine bijdrage zou leveren aan de promotie van Afro-Amerikaanse muziek en aan de opkomst van haar reputatie, zou ik me heel gelukkig voelen” voegde Ertegun toe.
Bron: https://www.trtworld.com/magazine/how-turkey-s-us-embassy-became-a-centre-for-anti-racism-in-the-1930s-37087